Ավանդական տնտեսություն

Ավանդական տնտեսություն, տնտեսական համակարգ, որտեղ ավանդույթներն ու սովորույթները բացահայտում են սահմանափակ ռեսուրսների օգտագործումը։ Այն համարվում է ամենահինը։ Ավանդական տնտեսությունում հողը և կապիտալը գտնվում են ընդհանուր սեփականության ներքո, իսկ հասարակության տնտեսական հիմնական խնդիրները լուծվում են մարդկանց միջև տոհմական կամ կիսաֆեոդալական կապերի միջոցով։

Ավանդական տնտեսությունը հիմնված է պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների, սովորույթների, հոգեբանության, կրոնական ընկալումների և մշակութային մակարդակի վրա։ Դրանց հիմքի վրա են ձևավորվում համապատասխան ինստիտուտները։ Տարբեր են այս կամ այն երկրի ստեղծած տնտեսական համակարգի բնույթը։

Հավատարմություն և դավաճանություն

Հավատարմություն և դավաճանություն: Մարդիկ լինում են հավատարիմ, հաստատ գիտեմ: Ես համաձայն չեմ այն մտքին, որ չկա վստահություն ու հավատարմություն, նվիրվածություն ու սեր, ինչպես ասում են մարդիկ: Գոյություն ունի: Ասե՞մ ինչու: Որովհետև ես վստահ եմ, որ ինձ կարող են վստահել: Ես նվիրվող եմ, գիտեմ ու կարողանում եմ հավատարիմ լինել: Ուրեմն ինչպես ստացվեց, որ չկա: Հավատարմություն զգում եմ իմ ամեն ընկերոջ հանդեպ: Գիտեմ, որ ընկերս կարող է վստահել ինձ: 

Գործնական աշխատանք: Լուծույթների պատրաստումը և կոնցենտրացիաների որոշումը:

Պատրաստենք սոդայի (Na₂CO₃) ջրային լուծույթը և որոշենք կոնցենտրացիան:

m(Na₂CO₃) = 2,12գ
m(H₂O) = 20մլ
----------------

 I. ω(Na₂CO₃) – ?

ω(Na₂CO₃) = m(Na₂CO₃)/m(լ-թ) = 2,12գ/20+2,12 = 2,12գ/22,12գ = 0,096 * 100% = 9,6 %

Պատրաստեցինք 9,6% - անոց սոդայի լուծույթ:

II. Որոշել սոդայի մոլային բաժինը ստացված լուծույթում
æ(Na₂CO₃) = n(Na₂CO₃)/n(Na₂CO₃) + n(H₂O) = 0,02 մոլ/0,02 + 1,111 = 0,02/1,131 = 0,02 * 100% = 2%

III. C_m (Na₂CO₃) = n(ն-թ)/V(լ-թ) = n(Na₂CO₃)/V(լ-թ) = 0,02 մոլ/0,02լ = 1մոլ/լ

Գործնական աշխատանք: Քիմիական ռեակցիաների տեսակները:

Քիմիական ռեակցիաների դասակարգումը ըստ ելանյութերի և վերջանյութերի թվի փոփոխության:

1) Տեղակալման ռեակցիայի ընթացքում պարզ նյութի ատոմները տեղակալում են բարդ նյութի ատոմներից մեկին, և ռեակցիայի հետևանքով  առաջանում են նոր պարզ և բարդ նյութեր:

Փորձ 1. Տեղակալման ռեակցիա

Zn + 2HCl à ZnCl₂ + H₂
2Al + 6HCl à 2AlCl₃ + 3H₂
Mg + H₂SO₄ à MgSO₄ + H₂
            ^նոսր
2Al + 3H₂SO₄ à Al₂(SO₄)₃ + 3H₂
               ^նոսր

2) Միացման ռեակցիաների ընթացքում երկու կամ ավելի նյութերից գոյանում է մեկ նյութ:

Փորձ 2. Միացման ռեակցիա (պայթյունով է այրվում)

2H₂ + O₂ à 2H₂O + Q
Ռեակցիան ընթանում է ռադիկալային մեխանիզմով:

Zn, Al, Mg – ի վրա ավելացրեցինք աղաթթու, և այրեցինք ջրածինը, որը միացման ռեակցիա է (վերօքս, ջերմանջատիչ):

Միացման ռեակցիայի օրինակ է նաև հրավառությունը (Mg) (վերօքս, ջերմանջատիչ)

2Mg + O₂ à 2MgO + Q